Η πιο πρόσφατη συλλογή του Γιάννη Βαρδάκη, Ανάμεσα, συνεχίζει την πορεία που ξεκίνησε με το Θάλασσες Μέσα, αλλά με μια εμφανή μετατόπιση: από τον ανοιχτό ορίζοντα της θαλάσσιας μεταφοράς, στο κλειστό, υπαρξιακό πεδίο του «ενδιάμεσου». Αν η πρώτη συλλογή έμοιαζε με ημερολόγιο πλεύσης, η δεύτερη μοιάζει με καταγραφή σιωπών και μεταίχμιων στιγμών.

Ο όρος «ανάμεσα» δεν λειτουργεί εδώ ως απλή χρονική ή χωρική παύση, αντίθετα, αποτελεί το σημείο όπου το παρόν συναντά την απουσία, η μνήμη διαπλέκεται με τη λήθη και η φωνή συνομιλεί με τη σιωπή. Ο ποιητής δεν επιζητά τον ρητορικό εντυπωσιασμό, αλλά, επιλέγει έναν λόγο ελλειπτικό, συχνά θραυσματικό, ο οποίος ενισχύει την αίσθηση πως το ουσιώδες βρίσκεται σε αυτό που δεν ειπώθηκε. Εδώ, η ποιητική φωνή αυτοτοποθετείται στον χώρο της αδράνειας και της αναστολής, αναδεικνύοντας την αξία του ανεκπλήρωτου ως συστατικού στοιχείου της ύπαρξης. Η έννοια του «άλλου» μετατρέπεται έτσι σε αίνιγμα, που υφίσταται αποκλειστικά στον χώρο του ανάμεσα, δηλαδή εκεί όπου καμία βεβαιότητα δεν επιτρέπεται.

Στο προηγούμενο βιβλίο Θάλασσες Μέσα (2025), ο Βαρδάκης διατυπώνει μια ποιητική με σαφείς ναυτικές και θαλάσσιες μεταφορές: το καράβι ως σώμα, το λιμάνι ως παύση, η καταιγίδα ως υπαρξιακή δοκιμασία. Πρόκειται για μια συλλογή με σαφώς εξωτερικό προσανατολισμό, συνομιλεί με το τοπίο, με τον ορίζοντα, με τη θαλασσινή απεραντοσύνη.

Στο Ανάμεσα, αντίθετα, ο ποιητής εγκαταλείπει την απεραντοσύνη της θάλασσας για να στραφεί προς το άρρητο των εσωτερικών ορίων. Αν η προηγούμενη συλλογή έθετε ερωτήματα προσανατολισμού και πορείας, η νεότερη θέτει το ερώτημα της ύπαρξης «ανάμεσα» σε βεβαιότητες και σιωπές. Εδώ, η θάλασσα δίνει τη θέση της στη σιωπή, στη σκέψη και στη μνήμη. Το Θάλασσες Μέσα (2025)  μιλά για τον άνθρωπο μέσα στον κόσμο, το Ανάμεσα για τον κόσμο μέσα στον άνθρωπο. To πρώτο ήταν η ανάσα του εξωτερικού κόσμου, το δεύτερο είναι η αναπνοή του εσωτερικού, μια συλλογή που σιωπά για να ακουστεί καλύτερα

Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να δούμε τις δύο συλλογές ως διαδοχικά στάδια μιας ενιαίας πορείας, από τον χώρο του έξω (Θάλασσες Μέσα) στον χώρο του μέσα (Ανάμεσα). Πρόκειται για μια μετάβαση που υποδηλώνει όχι απλώς ωρίμανση, αλλά και μια νέα κατεύθυνση στην ποιητική του Βαρδάκη.

Στην τρέχουσα συλλογή ο ποιητής δεν φοβάται τη σιωπή, ούτε την απώλεια. Αντίθετα, αναδεικνύει το «ανάμεσα» ως έναν τόπο δημιουργικό, εκεί όπου η φθορά και η αναμονή μετατρέπονται σε πηγή ποιητικής ενέργειας. Μας καλεί να ξανασκεφτούμε τι σημαίνει να ζούμε εντός του εφήμερου, σε μια διαρκή μετάβαση που δεν καταλήγει αλλά διανοίγεται.

Έτσι, το “Ανάμεσα” είναι μια υπενθύμιση ότι η ανθρώπινη εμπειρία δεν ορίζεται από τις κορυφώσεις, αλλά από τα περάσματα, τις παύσεις, τις αδιόρατες στιγμές που συχνά παραμένουν αθέατες. Ο Βαρδάκης κατορθώνει να τις φωτίσει με λιτότητα και ένταση, χαρίζοντας στον αναγνώστη ένα βιβλίο που επιμένει όχι στο «πριν» ή το «μετά», αλλά στο παρόν της ίδιας της ύπαρξης.

Δήμητρα Ντζαδήμα