Ή

Τι θα ’λεγε η μάνα μου αν με έβλεπε να βαδίζω ξυπόλητος στην επιφάνεια μιας θάλασσας ομιλούσας’

και ’μεις κομπάρσοι πλασμένοι

από θραύσματα της αβύσσου

γράφουμε στην αμφίβια άμμο

τη θεϊκότητά μας (απόσπασμα από το 14ο ποίημα)

**

Οι λέξεις είναι ο τρόπος του να υπάρχει

να μετακινείται στο συμπαγές αόρατο

λαχταράει να λύσει το αίνιγμά του

να απελευθερωθεί από τη μοναδικότητά του

να γίνει ον

παιδί που κλαίει στις όχθες του ποταμού

νιότη που γερνάει. (απόσπασμα από το 3ο ποίημα)

Δεν ζήτησα τίποτα/ ανέλπιδο φως μέσα μου/ σημειώματα πλάνης/ μπαρκάρησα ναύτης/ σε μια απροσδιόριστη ανάμνηση/ που μου άφησε την αιωνιότητα του εφήμερου/ αρχή ή πέρας/ πρόλογος ή επίλογος/ παλίμψηστα φύλλα/ έξαρσης και πόνου/ μια καρδιά/ από ανακυκλωμένα όνειρα. (απόσπασμα 24ου ποιήματος, σελ. 32)

Δωδέκατη ποιητική συλλογή του Βασίλη Φαϊτά από την πρώτη εμφάνισή του στα γράμματα το 1966 στη Θεσσαλονίκη. Μετά από μια διακοπή 25 χρόνων συνεχίζει σταθερά από το 2010 να παρουσιάζει το έργο του που συμπυκνώνει τα ερωτήματα, τις εσώτερες αναζητήσεις αλλά και την αγωνία του για τον άνθρωπο (ελλείπον τέλος μέσα στην ανολοκλήρωτη αρχή), την ύπαρξη (στη διαφάνεια μιας ενθύμησης), τη ζωή που τη βλέπει να κινείται (ο εφιάλτης χρόνος, αυτή η ατέρμονη κοσμική αρένα) μεταξύ φωτός και χάους, ύπαρξης και ανυπαρξίας. Σ’ αυτήν την αέναη προαναγγελθείσα αναμέτρηση.

Έχοντας βαθιά χαραγμένη μέσα του την απορία της κατάληξης (κι ενδεχομένως το μάταιο της διαδρομής) γράφει για την αληθινή φύση των πραγμάτων/ την αιώνια σπίθα στο βάθος/ κρατάει το ανεκπλήρωτο/ στις εσχατιές του ονείρου/ το νεύμα του μοναχικού απόντος (σελ. 21). Με την εμπειρία της διαδρομής σε έναν κόσμο που παραμένει νέος ενώ εμείς γερνάμε ο Φαϊτάς κάνοντας έναν απολογισμό της πορείας ιχνηλατεί «τα πρόσωπα της βυθισμένης νιότης», καταλήγοντας πως κάτω από την κοίτη του ουρανού εμείς πεθαίνουμε τα όνειρα όχι (σελ. 24).

Όλα είναι και δεν είναι/ είμαστε και δεν είμαστε/ φαντασιώσεις του ανύπαρκτου χρόνου/ ψυχές του αντίο/ ίχνη βημάτων στην άμμο, γράφει στο ποίημα της σελίδας 10 ξεκινώντας έναν διάλογο με τις ανάλογες σκέψεις από τα ανέκδοτη αυτοβιογραφία του Σωκράτη Λ. Σκαρτσή Γραφή της ζωής: «Έχω έρθει, ήρθα, έρχομαι, πού, από πού; Από αυτό που δεν υπάρχει εδώ και όλα του, τη ζωή και όλα της. Η ίδια η γλώσσα το εκφράζει μόνο με την συστατική ουσία της, τη βιολογική-οντολογική υπόστασή της και την αισθητηριακή σιωπή της./ Πού πάω; Πουθενά. Δεν ταιριάζει στο εδώ να πηγαίνω κάπου (…)» Μια ανάλογη ποιητική γλώσσα συναντάμε και στον Ζήση Οικονόμου με τη διαφορά ότι ο δεύτερος μιλά για μια νέα ιδεατή προσέγγιση με τη Φύση ενώ ο Φαϊτάς επιχειρεί μέσω της δικής του Κοσμογονίας μια προσέγγιση με το Σύμπαν. Παραθέτω κάποιους χαρακτηριστικούς στίχους: Τα έργα της αγάπης τελειώνουν εδώ/ στην κοιτίδα ανεξιχνίαστης/ θάλασσας από φως/ επιστρέφουν γεμάτα γνώση και λήθη/ στο αδιαπέραστο ταξίδι του αινίγματος [ ] Η αιωνιότητα είναι βίντεο όπου εμείς/ δεν προλαβαίνουμε να φανούμε (σελ. 16). Γύρω η ζωή σωπαίνει/ φως γυμνωμένο μες στο ποίημα/ διάστικτες λέξεις μοιράζουνε τον κόσμο/ σε αυτό που ήταν σε ό,τι θα ’ναι/ ό,τι ανεκπλήρωτο πόθησε η διάνοια (σελ. 17). Ο άνθρωπος/ απόπειρα μετάφρασης/ μιας γλώσσας που αγνοεί/ να προλάβει/ την κινούμενη άμμο στην ερημιά/ τον αναπότρεπτο τελευταίο σαλπιγκτή (σελ. 20).

Να σταθούμε στο 11ο ποίημα της σελ. 19 που αναφέρεται στον ποιητή Τόλη Νικηφόρου και στη γυναίκα του την ξεχωριστή Σοφία Αναστασιάδου-Νικηφόρου. Μιλά για την καρότσα του επιταγμένου φορτηγού όπου κοιμόνταν ο Φαϊτάς και ο Νικηφόρου ως έφεδροι στην επιστράτευση του 1974. Μια γνωριμία ζωής με συνδετικό ιστό την ποίηση: Στην καρότσα επιταγμένου φορτηγού/ τις νύχτες σήκωνα πανιά/ πλοηγός ιστιοφόρου/ δέντρου γεμάτου πουλιά/ τραβούσα πέρα από τον λαμπρό Ωρίωνα/ τα περάσματα των γαλαξιών/ στο βαθύ παρελθόν του χρόνου/ αγγίζοντας το δέρμα άγνωστης συμμετρίας./// Στη μαΐστρα τού ιστιοφόρου γερμένος/ συνταξιδιώτης ο Τόλης/ για όσο μας μένει/ ακούει το τραγούδι των σειρήνων/ ιστορίες για την καταγωγή του ουρανού/ από το θρόισμα των ψυχών της Γένεσης/ γράφει ποιήματα για τη Σοφία/ μικρές αιωνιότητες στο βάθος των λέξεων/ και τα ρίχνει / στις χαραμάδες της νιότης.// Αυτά ισχύουν για εκείνους που μπορούν να ακούσουν/ να δουν το ιστιοφόρο να περνά/ στις μυστικές διαδρομές του φωτός/ μορφές παιδιών απόπειρες και χίμαιρες/ ένας καινούργιος κόσμος μετασχηματίζεται διαρκώς/ και εκκρεμεί/ κάτι που ήταν πάντα εκεί.

Η ποίηση με τις «αυτοναφλεγόμενες αφηγήσεις» της δεν υπονοεί απλώς αλλά και προλέγει, ανιχνεύει, παρηγορεί. Στην κατεξοχήν μοναχική του γραφή-απολογισμός ο Φαϊτάς μιλά και ανασυνθέτει τις ουτοπίες του: («Πες μου την ουτοπία σου να σου πω ποιος είσαι», μας έλεγε ο Άρης Αλεξάνδρου). Προχωρώντας στο 19ο ποίημα (σελ. 27) στον αποχαιρετισμό των φίλων του Πάει καιρός από τότε/ αποχαιρέτησε νοερά τους φίλους του/ που συνεχίζουν το ταξίδι αφού μας εξομολογείται πως κάποτε αναζήτησε τη θέση του σε έναν κόσμο, επιλέγει: «Κι έφυγε θροΐζοντας πάνω από τους φράχτες.»

Ο Βασίλης Φαϊτάς έχει πολλά να εισφέρει στην ποίηση. Ελπίζουμε ότι η παρούσα δεν θα ’ναι η τελευταία του συλλογή.